Wetenschappers hebben met krachtige lasers laten zien hoe er bij het doortrekken van de wc waterdruppeltjes omhoog spuiten, die we normaal gesproken niet kunnen zien.

Het is al langere tijd bekend dat er bij het doortrekken kleine onzichtbare druppeltjes in de lucht komen, maar het is de eerste keer dat wetenschappers dat in realtime hebben laten zien met lasers.

In het filmpje hieronder lichten de druppeltjes groen op vanwege het laserlicht dat ervan afkaatst. Een wolk van nog kleinere druppeltjes, genaamd aerosolen, beweegt zich verder door de lucht en neemt toiletwater door het hele lab heen.

De waterdruppeltjes zijn voor het blote oog niet waar te nemen. De resultaten van het experiment zijn vorige week gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports. 

"De allereerste keer dat we het deden, vielen onze monden echt open", zegt een van de onderzoekers tegen Insider. Volgens professor engineering John Crimaldi van de University of Colorado had zijn team "nooit verwacht" dat de waterpluimen zo hoog en ver zouden reiken. 

Kun je ziek worden van het doortrekken van een wc?

Er is vooralsnog geen reden om heel erg bezorgd te zijn, want mensen gaan dagelijks naar de wc zonder de hele tijd ziek te worden.

Het is mogelijk dat er microben in de spray zitten, laat microbioloog Joshua Santarpia van The University of Nebraska Medical Center in een e-mail weten aan Insider.

Of je daar ook ziek van kan worden? Dat is lastig te beantwoorden. "Het is in de meeste gevallen heel moeilijk om te laten zien hoe transmissie plaatsvindt en nog moeilijker wat de bron is", zegt Santarpia, die de overdracht van ziekten via aerosolen onderzoekt. 

Wetenschappers hebben wel aanwijzingen dat de spray uit toiletten kan bijdragen aan sommige uitbraken van ziektes, maar er is geen definitief bewijs dat er iemand ziek is geworden van druppeltjes toiletwater die in de lucht terechtgekomen zijn. 

Lasers laten de bij het doortrekken van een wc vrijkomende aerosolen zien. Foto: John Crimaldi

Totdat die vraag beantwoord wordt, zijn er een paar simpele dingen die je kunt doen om je te beschermen tegen mogelijke problemen en die tegelijkertijd je toiletmanieren verbeteren.

Als er een toiletdeksel is, doe die dan dicht. Dat beperkt de hoogte en de verspreiding van grotere druppels, zeggen Santarpia en Crimaldi. Bijkomend voordeel is dat er minder vieze luchtjes verspreid worden. 

Ook is het "om meerdere redenen aan te raden een mondkapje te dragen op een openbaar toilet", zegt Santarpia. "Openbare toiletten zijn soms afgesloten ruimtes met hele wisselende luchtkwaliteit en dan helpt het dragen van een mondkapje tegen de mens-op-mens-overdracht van aerosolen. Zulke overdracht is waarschijnlijker in kleine, slecht geventileerde ruimtes en ook na contact met mogelijk besmettelijke aerosolen die vrijkomen bij het doorspoelen van een toilet." 

Er is meer innovatie nodig

Crimaldi hoopt dat zijn onderzoek helpt om mensen opnieuw na te laten denken over het ontwerpen van toiletten, ventilatie en desinfectie. 

Behalve voor gebruik op hele specifieke plekken, zoals in de ruimte, in vliegtuigen of op plekken zonder stromend water, is het ontwerp van toiletten de laatste tientallen jaren nauwelijks veranderd. "Als er geen probleem is, waarom zou je het dan fixen?", zegt Crimaldi.

"Je gaat naar de wc, trekt door, alles spoelt weg en je denkt: 'Wow, werkt geweldig!' En dan kijk je naar de filmpjes die we hebben gemaakt en dan denk je: 'Oh, misschien toch niet zo geweldig!'", zegt de microbioloog. 

Het filmpje kan ook leiden tot meer bewustzijn over dit probleem, zodat het serieuzer genomen wordt. Zo hebben veel openbare toiletten bijvoorbeeld geen deksel.

"Ik kan je vertellen dat dit mijn gedachten over toiletten fundamenteel veranderd heeft", zegt Crimaldi. "Ik vind ze nu verdacht en zie in mijn hoofd de aerosolwolken voorbijkomen die de hele ruimte vullen."

LEES OOK: Dit slimme urinoir laat binnen enkele seconden zien of je genoeg gedronken hebt